Γιατί εορτάζεται και παραμένει επίκαιρη η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας (διεθνής ημέρα των δικαιωμάτων των γυναικών) εορτάζεται στις 8 Μαρτίου κάθε έτους. Έχει τις ρίζες της στις διαμαρτυρίες των γυναικών στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, που ζητούσαν ίσα δικαιώματα, καλύτερες συνθήκες εργασίας καθώς και δικαίωμα ψήφου.

Θεσμοθετήθηκε το 1977 από τον ΟΗΕ, ο οποίος κάλεσε όλες τις χώρες του κόσμου να γιορτάσουν την ημέρα για τα δικαιώματα των γυναικών.

Γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Μαρτίου, σε ανάμνηση μιας μεγάλης εκδήλωσης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου του 1857 από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη, οι οποίες απεργούσαν ζητώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας. Η πρώτη Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε το 1909 με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ και υιοθετήθηκε ένα χρόνο αργότερα από τη Σοσιαλιστική Διεθνή.

Ο εορτασμός για την ημέρα της γυναίκας καθιερώθηκε το 1910 με πρόταση της Γερμανίδας σοσιαλίστριας Κλάρα Τσέτκιν κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Διεθνούς, ενώ εορτάσθηκε για πρώτη φορά το 1911.

Μετά την επικράτηση της Οκτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία, η φεμινίστρια Αλεξάνδρα Κολοντάι έπεισε τον Λένιν να καθιερώσει την 8η Μαρτίου ως επίσημη αργία. Γρήγορα, όμως, η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας έχασε το πολιτικό της υπόβαθρο και εορτάζεται ως έκφραση συμπαθείας των ανδρών προς τις γυναίκες, με προσφορά λουλουδιών και δώρων.

Οι γυναίκες μπορεί να έχουν βελτιώσει τη θέση τους αλλά ακόμα είναι πίσω σε βασικά ζητήματα. Από τη διαφορά μισθών και θέσεων στην εργασία, έως τους θέση τους στην οικογένεια και στη κοινωνία συνολικά με νούμερα ένα “αγκάθι” το σεξισμό.

Η άνοδος του φεμινιστικού κινήματος στη Δύση τη δεκαετία του ’60 αναζωογόνησε τη Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας, που από το 1975 διεξάγεται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, με αιχμή του δόρατος την ανάδειξη των γυναικείων προβλημάτων και δικαιωμάτων.

Είναι μια μέρα κινητοποιήσεων σε όλο τον κόσμο για την υποστήριξη της ισότητας, και την αξιολόγηση της θέσης των γυναικών στην κοινωνία. Παραδοσιακά, ενώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών και ακτιβιστές διαδηλώνουν σε όλο τον κόσμο για να κάνουν γνωστά τα αιτήματά τους για βελτίωση της θέσης των γυναικών, καθώς και να εορτάσουν τις νίκες και τα επιτεύγματα του κινήματος.

Η παγκόσμια ημέρα των γυναικών ξεκίνησε ως ένας εορτασμός στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, της Ρωσίας, καθώς και του πρώην σοβιετικού μπλοκ. Σήμερα, σε πολλές περιοχές, η ημέρα έχει χάσει το πολιτικό της νόημα, και έχει γίνει απλώς μια ευκαιρία για τους άνδρες να εκφράσουν την αγάπη τους για τις γυναίκες όπως συμβαίνει και με τη γιορτή της μητέρας και την ημέρα του αγίου Βαλεντίνου. Σε άλλες περιοχές, ωστόσο, η αρχική παραμένει ισχυρή η αρχική πολιτική σημασία της ημέρας για την υποστήριξη της ενδυνάμωσης και της ισότητα των γυναικών.